Zoals bekend wordt het maximale tarief van de hypotheekrenteaftrek in stapjes van 0,5% verlaagt. Dit jaar is de rente nog maar aftrekbaar tegen 50%. Echter, door de manier waarop de belastingdienst dat in de wet heeft verwerkt, ziet de tariefsverlaging alleen op de aftrekbare kosten en niet op het eigenwoningforfait. Met name bij eigenwoningbezitters met nog een kleine hypothecaire schuld leidt dit tot vreemde uitkomsten. Stel iemand heeft een eigenwoningforfait van € 3.000 (WOZ waarde € 400.000). Daarnaast heeft deze persoon € 3.000 aan aftrekbare rente. Onder het oude regime vielen deze beiden tegen elkaar weg. Onder de nieuwe regels leidt het verschil tussen aftrek van de rente tegen 50% en belastingheffing over het forfait tegen 52% ertoe dat deze persoon € 60 aan belasting moet betalen.

Ten tijde van de behandeling van het wetsvoorstel had Minister Blok van Wonen de Tweede Kamer op dit punt gerustgesteld door aan te geven dat de belastingplichtige er in dat geval ook voor kon kiezen de rente in het geheel niet in aftrek te brengen. In dat geval zou er alleen een eigenwoningforfait overblijven en op grond van de zogenaamde “Hillen-aftrek” blijft het eigen woningforfait dat uitgaat boven de hypotheekrenteaftrek buiten de heffing. Echter, de minister blijkt voor zijn beurt te hebben gesproken. De Staatssecretaris heeft nu duidelijk gemaakt dat het verplicht is om rente op een schuld die kwalificeert als eigenwoningschuld ook daadwerkelijk als aftrekpost op te voeren. De belastingdienst zal zonodig correcties toepassen.

Eén en ander blijkt uit het antwoord in de brief van de staatssecretaris n.a.v. kamervragen. Zie hieronder.

Het niet claimen van renteaftrek maakt geen verschil voor de hoogte van de Hillen-aftrek en het saldo eigen woning, maar in beginsel wel voor de toepassing van de tariefmaatregel. Bij correctie door de Belastingdienst zal de tariefcorrectie alsnog toepassing vinden. Dat heeft staatssecretaris Wiebes van Financiën geantwoord in zijn brief van 7 juni 2017 op Kamervragen van het lid Omtzigt (CDA).

Het niet claimen van renteaftrek maakt geen verschil voor de hoogte van de Hillen-aftrek en het saldo eigen woning, maar in beginsel wel voor de toepassing van de tariefmaatregel. Bij correctie door de Belastingdienst zal de tariefcorrectie alsnog toepassing vinden. Dat heeft staatssecretaris Wiebes van Financiën geantwoord op Kamervragen van het lid Omtzigt (CDA).

Volgens de staatssecretaris is er geen wettelijke losstaande keuze om rente en kosten al dan niet in aftrek te brengen. Deze uitleg is niet in lijn met de wettelijke systematiek. Er is geen keuze met betrekking tot de aftrek, maar alleen een keuze ten aanzien van de kwalificatie van de schuld (box 1 of box 3). Het is mogelijk een schuld waarvoor de fiscale aflossingseis geldt zodanig aan te passen dat die schuld niet meer kwalificeert als eigenwoningschuld, waardoor de rente en kosten niet langer aftrekbaar zijn in box 1. Dit kan door deze schuld om te zetten in een aflossingsvrije lening.

De tariefmaatregel eigen woning leidt niet tot een bijtelling bij het inkomen, maar tot een aanpassing van de verschuldigde belasting. De tariefmaatregel geldt niet voor de voordelen uit eigen woning, maar is alleen van toepassing als er rente of kosten verschuldigd zijn voor een eigenwoningschuld. Daardoor geldt de maatregel wel ingeval er een relatief kleine eigenwoningschuld is en niet als er geen sprake meer is van een eigenwoningschuld.

Bron: TaxLive 9 juni 2017