Een lucratief belang is een begrip uit de Wet IB 2001. Een lucratief belang biedt een belastingplichtige de mogelijkheid om een rendement te behalen dat aanzienlijk hoger is dan gebruikelijk, gegeven het risico en de omvang van de investering. Het belang kan bestaan uit bepaalde soorten aandelen of vermogensrechten. Een van de voorwaarden om een belang in een vennootschap als lucratief belang aan te merken is het 10%-criterium. Als het belang van een belastingplichtige minder dan 10% van het totale kapitaal vertegenwoordigt, maar recht geeft op een onevenredig groot deel van de winst, kan sprake zijn van een lucratief belang. Het resultaat uit een lucratief belang wordt in de belastingheffing betrokken als resultaat uit overige werkzaamheden.

In een procedure na verwijzing door de Hoge Raad ging het om de vraag of de door een werknemer gehouden certificaten in de vennootschap, waarvoor hij werkzaam was, een lucratief belang vormden. De werknemer meende dat dit het geval was en had in zijn aangifte IB 2014 een verlies van € 629.999 op zijn certificaten opgenomen vanwege een afwaardering tot € 1. Hof Den Haag heeft geoordeeld dat geen sprake is van een lucratief belang omdat niet is voldaan aan het 10%-criterium. Rekening houdend met agiostortingen vertegenwoordigden de gewone aandelen 21,7% van het totale kapitaal van de vennootschap. Dit is ruim boven de grens van 10% die in de wet wordt genoemd. Het hof heeft het hoger beroep ongegrond verklaard en de uitspraak van de rechtbank bevestigd.