De wetgever is niet capabel waardoor de VAR per 1 mei 2016 wordt afgeschaft!

Op 2 februari 2016 heeft de Eerste Kamer heeft de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wdba) na stemming bij zitten en opstaan aangenomen. SGP, VVD, PvdA, CDA, 50PLUS, OSF, SP en PVV stemden voor. Met ingang van 1 mei 2016 wordt de VAR voor zelfstandig ondernemers afgeschaft en zal gewerkt worden met (model)overeenkomsten.

Het is naar mijn mening onbegrijpelijk dat zowel de Eerste als Tweede Kamer de Wdba hebben aangenomen. Immers, veel loonheffing-specialisten hebben aangegeven dat van deregulering geen sprake zal zijn, integendeel. Denk maar eens aan een ICT-er die bijvoorbeeld webmodules implementeert bij verschillende opdrachtgevers. Met een VAR-wuo of VAR-dga in de hand kon zowel de ICT-er als de opdrachtgever er vanuit gaan dat sprake was van een zelfstandig ondernemer. Vanaf heden 1 mei zal de ICT-er per opdrachtgever een overeenkomst moeten aangaan. Dus waar de ICT-er vroeger voldoende had aan één (1) VAR, zal hij – als hij bijvoorbeeld acht (8) opdrachtgevers heeft – te maken krijgen met 8 verschillende overeenkomsten. Immers, iedere opdrachtgever zal zoveel mogelijk (schijn) zekerheid willen hebben en zijn eigen overeenkomst met eigen bepalingen willen overeenkomen. Hoezo deregulering?

Het is zorgwekkend te constateren dat in beide Kamers nagenoeg geen kennis van zaken is over deze Wdba en met name in de uitwerking in de praktijk. Notabene de Raad van State zag de noodzaak van afschaffing van de VAR niet in. Gelet op de behandeling in Eerste Kamer en de antwoorden die de staatssecretaris gaf, liet nadrukkelijk zien dat de staatsecretaris op fiscaal gebied zijn mannetje niet staat. Sterker nog, de staatsecretaris gaf zomaar vanuit het niets aan dat de bepaling in de Wet op de loonbelasting, waarin is bepaald dat een commissaris in fictieve dienstbetrekking is, kan worden geschrapt. Leuk, maar waarom? En wat doe je met de belastingheffing van buitenlandse commissarissen. Gaat de fiscus nu inkomstenbelasting innen bij commissarissen die in het buitenland woonachtig zijn?

Verder is het een raadsel waarom VNO-NCW, MKB-Nederland en PZO-ZZP denken dat de Wdba een adequaat alternatief is voor de VAR. Het lijkt mij dat zij in geen geval hebben geluisterd naar fiscalisten uit de praktijk noch hebben zij hun oren te luisteren gelegd bij hun achterban. Ik zou zeggen: Welterusten! Hoe vaak moet het uitgelegd worden: de Wdba biedt niet meer zekerheid! Je kunt op je klompen aanvoelen dat de (model)overeenkomsten leiden tot een systeem met meer papieren rompslomp (papier is geduldig), waarbij opdrachtgevers geheid zullen aanlopen tegen naheffingen. Immers, de controleur van de Belastingdienst komt jaren na het inhuren van een zelfstandige bij de opdrachtgever langs en gaat dan allerlei gedetailleerde vragen stellen die niet 1, 2, 3 kunnen worden beantwoord door de opdrachtgever. Het gevolg is dat er oeverloos gediscussieerd gaat worden of de (model)overeenkomst wel gehanteerd had mogen worden of dat er wel conform de overeenkomst is gewerkt, want volgens de Belastingdienst was er sprake van een dienstbetrekking en uiteindelijk wordt er gewoon een naheffingsaanslag opgelegd. De zzp- en werkgeverorganisaties zien of weten blijkbaar iets wat ik over het hoofd zie. Maar goed, onbegrijpelijk blijft het.

Politiek gezien een zal het voor de staatssecretaris wel een overwinning zijn. Echter, voor de praktijk betekent dit dat de komende tijd dat veel werk aan de winkel is zoals het opstellen van allerhande overeenkomsten en het na verloop van tijd het voeren van procedures omdat de zekerheid van de modelovereenkomst schijnzekerheid bleek te zijn. Na de crisisheffing en de werkkostenregeling kan dit er ook nog wel bij……. En in 2021 een parlementaire enquête?